OZNACZENIA KOSMETYKÓW
Niezależnie od rodzaju produktu (kosmetyk, żywność, odzież) na opakowani znajdziesz wiele informacji, symboli i ostrzeżeń. Niektóre z nich są oznaczeniami obowiązkowymi, inne nie. Czy znasz je wszystkie i umiesz sprawdzić, czy kosmetyk, który chcesz kupić jest prawidłowo oznakowany? Jeśli nie, zapraszam do przeczytania informacji poniżej.
Nazwa handlowa kosmetyku
Wbrew pozorom ta informacja nie jest obowiązkowa. Według Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1223/2009 producenci kosmetyków nie mają obowiązku umieszczania na opakowaniu nazwy handlowej produktu. Producent powinien jednak zamieścić na opakowaniu sposób użycia danego produktu ze względu na bezpieczeństwo, np. tylko do użytku zewnętrznego, krem do cery wrażliwej na dzień, itp.. Czasami ze względu na wielkość opakowania dopuszcza się stosowanie piktogramów (np., rysunek ust na kredce do ust), które wskazują na sposób użycia i zastępują nazwę produktu.
Nazwa i adres osoby odpowiedzialnej za produkt
Informacja jest obowiązkowa i występuje na wszystkich produktach kosmetycznych. Informacje te mogą być skrócone, ale muszą zapewniać identyfikację osoby odpowiedzialnej za produkt i jej adresu. Osoba odpowiedzialna za produkt to najczęściej firma (producent lub importer) lub osoba fizyczna, która odpowiada za zgodność produktu z przepisami prawa, w tym jego bezpieczeństwo. Jeśli na opakowaniu znajduje się kilka adresów zawsze jeden z nich powinien być podkreślony. Oznacza to, że w tym miejscu znajduje się dokumentacja kosmetyku, jego receptura i wyniki badań (tzw. dossier), które udostępniane jest instytucjom nadzorującym, np. Inspekcji Sanitarnej. Kosmetyki produkowane poza granicami UE muszą posiadać dodatkowo nazwę państwa z którego pochodzi.
Ilość nominalna
Ilość kosmetyku w opakowaniu, np 50 ml. Informacja ta jest obowiązkowa z pewnymi wyjątkami. Musi być podawana w mililitrach lub gramach. Ilości nominalnej nie musimy podawać w przypadku produktów zawierających mniej niż 5ml lub 5g produktu oraz w przypadku próbek i opakowań jednorazowych.
Data przydatności
Określa termin minimalnej trwałości kosmetyku (Najlepiej zużyć przed końcem: dzień/miesiąc/rok lub miesiąc/rok; czasami stosuje się symbol klepsydry). Data przydatności to okres, w jakim producent gwarantuje zachowanie bezpieczeństwa, stabilności i deklarowanych właściwości produktu. Informacja obowiązkowa z pewnymi wyjątkami. Obowiązkowo musi być umieszczane na kosmetykach, których trwałość wynosi mniej niż 30 miesięcy. W przypadku dłuższych terminów ważności producent może nie podawać daty na opakowaniu, ale wówczas wymagany jest symbol otwartego słoiczka PAO (ang. Period After Opening) oznaczający czas zużycia od momentu pierwszego otwarcia produktu. Zgodnie z przepisami rozporządzenia 1223/2009/WE i wytycznymi Komisji Europejskiej istnieją produkty, na których nie stosuje się ani terminu przydatności, ani PAO (data minimalnej trwałości wynosi > 30 miesięcy, a PAO nie ma zastosowania), np. wyroby aerozolowe oraz produkty, które są stabilne pod względem mikrobiologicznym, fizycznym i chemicznym.
SYMBOL PAO
Symbol PAO – Period After Opening, nazywany też symbolem otwartego słoiczka. Dodatkowo na słoiczku lub pod nim podaje się liczbę miesięcy (np. 6M, 9M, 24M). Symbol PAO oznacza czas po otwarciu opakowania (od momentu pierwszego użycia produktu zgodnie z jego przeznaczeniem), w jakim produkt może być bezpiecznie stosowany. Symbol jest obowiązkowy w niektórych przypadkach. Symbol PAO umieszcza się najczęściej na opakowaniach kosmetyków o trwałości powyżej 30 miesięcy. PAO może również występować na kosmetykach o trwałości poniżej 30 miesięcy, wówczas na opakowaniu musi znajdować się także data minimalnej trwałości. Symbolu PAO nie zamieszcza się na opakowaniach produktów, które nie tracą swoich właściwości, do których podczas użytkowania nie dostaje się powietrze, które są jednorazowego użytku.
SKŁAD (ang. INGREDIENTS)
Informacja jest obowiązkowa, ale może być umieszczona w innym miejscu niż na opakowaniu. Skład kosmetyku podawany jest według Międzynarodowego Nazewnictwa Składników Kosmetycznych - INCI (International Nomenclature of Cosmetic Ingredients). Składniki produktu umieszcza się w porządku malejącym według stężenia (składnik, który występuje w kosmetyku w najwyższym stężeniu jest wymieniony jako pierwszy). Składniki użyte w stężeniach 1% lub poniżej mogą być wymieniane w dowolnej kolejności, po składnikach w stężeniach większych niż 1%. Barwniki wymieniane są najczęściej po innych składnikach (nawet, jeśli jest ich więcej, niż 1%), zgodnie z ich numerami CI (Color Index). W przypadku kosmetyków sprzedawanych w wielu odcieniach, najczęściej wymienia się wszystkie barwniki i stosuje się zapis „może zawierać” lub symbol „+/-„. Oznacza to, że kosmetyk może zawierać substancje wymienione po tym oznaczeniu. Powyższe zasady nie dotyczą barwników w produktach do włosów, które muszą być wymieniane w kolejności odpowiadającej ich stężeniom i nie mogą być wymieniane po znaku „+/-„.
W składzie kosmetyku wymienia się także potencjalne alergeny (o ile występują), czyli 26 składników kompozycji zapachowych, które u osób szczególnie wrażliwych mogą wywoływać uczulenia. Jeżeli opakowanie kosmetyku jest zbyt małe, skład kosmetyku może zostać umieszczony na ulotce dołączonej do kosmetyku, lub dostępnej w miejscu sprzedaży, pod warunkiem, że na opakowaniu znajduje się symbol odesłania do załączonej informacji - „ręki na książce”.
Symbol „ręki na książce”
Symbol jest obowiązkowy, ale z pewnymi wyjątkami. Oznacza, że na dołączonej ulotce, taśmie lub kartce umieszczono dodatkowe, ważne informacje. Zazwyczaj stosuje się go, gdy na opakowaniu brakuje miejsca na zamieszczenie wszystkich istotnych informacji. Umieszczenie tego symbolu jest obowiązkowe jeśli na dołączonej ulotce znajdują się informacje, które nie mieszczą się na opakowaniu, a są obowiązkowe (np. skład produktu). Symbol może też oznaczać ważne wskazówki zapewniające bezpieczne użycie kosmetyku.
Numer partii
Informacja jest obowiązkowa. Numer partii może być w postaci wytłoczonego numeru, daty lub być zakodowany w kodzie paskowym. Ułatwia jednoznaczne zidentyfikowanie partii danego produktu. Służy wyłącznie producentowi w celu prześledzenia procesu, w którym dana partia produktu została wytworzona. W przypadku małych rozmiarów produktu, numer partii może być umieszczony tylko na opakowaniu zewnętrznym. Numer partii nie jest informacją o dacie produkcji.
Szczególne ostrzeżenia
Informacja jest obowiązkowa w niektórych przypadkach. Ostrzeżenia typu "wyłącznie do stosowania na zewnątrz", "chronić oczy" są wymagane w przypadku niektórych typów produktów lub stosowania niektórych składników. Na opakowaniu mogą być także umieszczone ostrzeżenia, które nie są obowiązkowe, ale np. wynikają z doświadczeń konsumentów z podobnymi produktami, np. „nie stosować w okolicach oczu” na kremie do twarzy, jeśli preparat powoduje uczucie szczypania po zastosowaniu w okolicach oczu. Takie ostrzeżenia może zalecić specjalista wykonujący ocenę bezpieczeństwa kosmetyku.
Produkt łatwopalny
Symbol jest obowiązkowy na opakowaniach niektórych aerozoli. Oznacza, że zawartość opakowania aerozolu jest łatwopalna lub skrajnie łatwopalna.
Symbol UVA
Symbol nie jest obowiązkowy. Stosuje się go wyłącznie na opakowaniach kosmetyków ochrony przeciwsłonecznej. Produkt oznakowany tym symbolem spełnia zalecenia Komisji Europejskiej w zakresie skuteczności ochrony przed promieniowaniem UVA. Według prawa wszystkie kosmetyki przeciwsłoneczne powinny spełniać zalecenia w zakresie ochrony przed UVA (współczynnik ochrony przed promieniowaniem UVA musi wynosić co najmniej 1/3 wartości SPF (czyli współczynnika ochrony przed promieniowaniem UVB)).
Znak "nie testowane na zwierzętach"
Symbol nie jest obowiązkowy, ale w świetle obowiązujących przepisów UE istnieje całkowity zakaz testowania kosmetyków oraz składników kosmetyków na zwierzętach, a także wprowadza do obrotu kosmetyków zawierających substancje testowane na zwierzętach przez danego producenta. Znak nie jest regulowany żadnym aktem prawnym i może mieć różny kształt.
Więcej o testach na zwierzętach znajdziesz w zakładce Testy na zwierzętach.
IHTK – „Króliczek z ochraniającą go dłonią”
Znak Międzynarodowego Związku Producentów Przeciwko Stosowaniu Testów na Zwierzętach w Kosmetyce, walczącej o zakaz testów kosmetyków na zwierzętach. Wszystkie produkty, które spełniają wymagania IHTK, są oznaczane tym symbolem ekologicznym.
Znak „e”
Symbol nie jest obowiązkowy. Umieszcza się go na towarach paczkowanych, oznacza gwarancję firmy pakującej towar, że podczas napełniania opakowań stosowano system kontroli wewnętrznej ilości produktu w opakowaniu.
Znak „odwrócony epsilon”
Symbol nie jest obowiązkowy. Oznacza butelkę miarową o określonej pojemności.
Oznakowanie materiału
Symbol nie jest obowiązkowy. Określa materiał, z którego wykonano opakowanie.
Znak „zielony punkt”
Symbol nie jest obowiązkowy. Oznacza, że producent ma podpisaną umowę z organizacją odzysku i recyklingu odpadów, która jednocześnie posiada licencję na używanie tego znaku. Znak ten niesłusznie kojarzony jest z możliwością recyklingu opakowania lub ekologicznością produktu.
Znak „dbaj o czystość”
Symbol nie jest obowiązkowy. Opakowanie po zużyciu należy wyrzucić do kosza na odpady, aby nie zanieczyszczało środowiska.
Zgodność z obowiązującym ustawodawstwem
Symbol jest obowiązkowy na wyrobach aerozolowych. Oznacza zgodność z obowiązującym ustawodawstwem i certyfikatami.
Całkowita pojemność opakowania
Symbol jest obowiązkowy na opakowaniach aerozoli (lakiery do włosów, dezodoranty). Oznacza całkowitą pojemność opakowania podaną w mililitrach [ml].
Preparat testowany dermatologicznie
Symbol nie jest obowiązkowy. Oznacza, że kosmetyk został przebadany pod względem dermatologicznym i podczas badania nie wykazał właściwości drażniących lub uczulających. Badania przeprowadza się na grupie ochotników pod kontrolą lekarza. Według prawa UE każdy kosmetyk jest poddawany takim badaniom.
Znak kosmetyku naturalnego BDIH
Symbol nie jest obowiązkowy. Przyznawany odpłatnie przez niemiecką organizację BDIH. Oznacza, że produkt spełnia kryteria w zakresie składu i produkcji kosmetyków naturalnych. Znak ekologiczny informujący, że do produkcji kosmetyków zostały użyte tylko surowce naturalne, typu: oleje roślinne, ekstrakty ziołowe, olejki eteryczne i substancje zapachowe pochodzące z kontrolowanych upraw ekologicznych lub dzikich zbiorów. Symbol ten na opakowaniu jest gwarancją kontrolowanego czysto-biologicznego produktu kosmetycznego, który jest przyjazny zarówno dla skóry jak i dla środowiska naturalnego.
Znak kosmetyku naturalnego NaTrue
Symbol nie jest obowiązkowy. Znak kosmetyku naturalnego lub organicznego przyznawany odpłatnie przez organizację International Natural & Organic Cosmetics Association, który spełnia kryteria NaTrue w zakresie składu i produkcji kosmetyków naturalnych i organicznych.
Znak kosmetyku naturalnego lub organicznego
Symbol nie jest obowiązkowy. Przyznawany odpłatnie przez francuską organizację ECOCERT. Oznacza, że produkt spełnia kryteria organizacji w zakresie składu i produkcji kosmetyków naturalnych lub organicznych. Kupując produkt z tym znaczkiem masz pewność, że jest on ekologiczny i zrobiony z surowców naturalnych, nie testowane na zwierzętach, bez surowców modyfikowanych genetycznie, bez syntetycznych substancji zapachowych i barwiących, bez sztucznych tłuszczy, olejów, silikonów, parafiny i innych substancji uzyskiwanych przy destylacji ropy naftowej, bez emulgatorów PEG. Ecocert wymaga, aby na każdym produkcie z tym certyfikatem podana była ilość składników pochodzenia naturalnego oraz ilość składników pochodzących z kontrolowanych upraw ekologicznych.
Znak produktu organicznego
Symbol nie jest obowiązkowy. Przyznawany odpłatnie przez brytyjską organizację The Soil Association. Oznacza, że kosmetyk spełnia kryteria organizacji dla kosmetyków organicznych.
Znak Polskiego Centrum Badań i Certyfikacji
Symbol nie jest obowiązkowy. Przyznawany odpłatnie dla certyfikowanych kosmetyków naturalnych.
Opakowanie nadaje się do recyklingu
Produkt bezpieczny dla ozonu
Produkt nie zawiera freonów, które niszczą warstwę ozonową, a tym samym przyczyniają się do globalnego ocieplenia klimatu. Oznaczenie może występować w języku angielskim Ozon Friendly (Przyjazny dla ozonu) lub jako CFC free (bez chlorofluorowęglowodorów).
Błękitny Anioł
Znak ekologiczny przyznawany przez niemieckie Ministerstwo Środowiska. Jest najstarszym oznaczeniem ekologicznym na świecie. O przyznaniu znaku decydują m.in. oszczędność w zużyciu energii, wpływ zastosowanych materiałów na środowisko i możliwości przetworzenia produktu.
Vegan
Jeżeli produkt posiada ten symbol oznacza to, że żaden ze składników użytych do jego produkcji nie jest pochodzenia zwierzęcego. Symbol ten jest znakiem handlowym należącym do Towarzystwa Wegańskiego – organizacji działającej w Wielkiej Brytanii i promującej weganizm.
ISO
Informacja na temat normy, która gwarantuje, że wyroby dostarczane do klienta są wysokiej jakości i spełniają jego wymagania.
Symbol oka
Znak świadczy o tym, że kosmetyk był przebadany okulistycznie.
